IEC เป็นองค์กรที่พัฒนาและเผยแพร่มาตรฐานสำหรับเทคโนโลยีไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ในระดับสากล มาตรฐาน IEC สำหรับมอเตอร์กันระเบิดมีหลายประเภท ซึ่งแยกตามวิธีการป้องกันการระเบิด รวมถึงระดับความปลอดภัยในการใช้งานในพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการเกิดระเบิด
องการป้องกันมอเตอร์กันระเบิด :
- Ex d (Flameproof Enclosure)
- มอเตอร์ที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐาน Ex d ถูกออกแบบมาให้มีโครงสร้างที่สามารถทนต่อแรงระเบิดจากภายในได้ โดยไม่ให้เกิดการแพร่กระจายของการระเบิดออกมาจากตัวมอเตอร์
- การออกแบบนี้ทำให้มอเตอร์ประเภท Ex d เหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ที่มีแก๊สหรือสารเคมีที่สามารถติดไฟได้ เช่น ก๊าซแอลพีจี (LPG) หรือมีเงื่อนไขที่อาจทำให้เกิดการระเบิด
- การออกแบบลักษณะนี้มักจะใช้ในพื้นที่ Class I (การระเบิดจากก๊าซ) ของการจัดประเภทพื้นที่เสี่ยงระเบิดตามมาตรฐาน NEC (National Electrical Code)
- Ex e (Increased Safety)
- มอเตอร์ที่ได้รับการรับรองตามมาตรฐาน Ex e มีการออกแบบที่เพิ่มความปลอดภัยเพื่อป้องกันการเกิดประกายไฟและความร้อนจากการทำงานของมอเตอร์ ซึ่งสามารถลดความเสี่ยงจากการระเบิด
- การออกแบบนี้ไม่เหมาะสำหรับใช้ในพื้นที่ที่มีการระเบิดอย่างรุนแรง แต่จะเหมาะสมกับพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่ำหรือปานกลาง
- มักใช้ในพื้นที่ที่มีการระเบิดจากก๊าซ Class I หรือพื้นที่ที่มีการระเบิดจากฝุ่น Class II
- Ex t (Dust Ignition Proof)
- มาตรฐาน Ex t จะใช้ในพื้นที่ที่มีฝุ่นระเบิดได้ เช่น ฝุ่นจากการขัดหิน หรือฝุ่นจากวัสดุที่สามารถติดไฟได้
- มอเตอร์ที่มีมาตรฐาน Ex t จะได้รับการออกแบบให้มีโครงสร้างที่ไม่สามารถสร้างประกายไฟหรือความร้อนสูงในขณะทำงาน
- การออกแบบนี้ป้องกันไม่ให้เกิดการระเบิดจากภายในมอเตอร์ในสภาพแวดล้อมที่มีฝุ่นระเบิด
- Ex i (Intrinsic Safety)
- มาตรฐาน Ex i ถูกออกแบบสำหรับการใช้งานในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากก๊าซหรือฝุ่นไวไฟที่มีความไวต่อการระเบิดสูง
- มอเตอร์ประเภทนี้จะมีการจำกัดพลังงานภายในมอเตอร์และวงจรไฟฟ้าไม่ให้เกิดพลังงานสูงเกินไป ซึ่งทำให้ไม่สามารถทำให้เกิดการระเบิดหรือประกายไฟได้ในสภาพแวดล้อมที่อันตราย
- มาตรฐานนี้มักจะใช้ในพื้นที่ที่มีระดับความเสี่ยงสูง เช่นในพื้นที่ที่มีการระเบิดจากก๊าซ Class I หรือฝุ่น Class II ที่มีความไวสูง
- Ex n (Non-Sparking)
- มอเตอร์ประเภท Ex n เป็นมอเตอร์ที่ออกแบบมาเพื่อป้องกันการเกิดประกายไฟจากการทำงาน โดยใช้วิธีการป้องกันที่เหมาะสมกับพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่ำ
- เหมาะสำหรับพื้นที่ที่มีการระเบิดจากก๊าซ Class I หรือฝุ่น Class II แต่มีระดับความเสี่ยงต่ำหรือปานกลาง
- ใช้ในพื้นที่ที่ไม่สามารถเกิดระเบิดอย่างรุนแรงหรือมีความเสี่ยงต่ำจากการเกิดการระเบิด
ข้อกำหนดทางเทคนิคของ IEC
- มาตรฐาน IEC จะมีการกำหนดเกณฑ์ต่างๆ เช่น การกำหนดประเภทของพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจากการระเบิด (Zone 0, Zone 1, Zone 2) และประเภทของก๊าซ (IIB, IIC) รวมถึงประเภทของฝุ่น (IIA, IIB, IIC) เพื่อเลือกใช้มอเตอร์ที่มีการป้องกันที่เหมาะสม
- มาตรฐาน IEC ยังมีการกำหนดอุณหภูมิที่ปลอดภัยในการใช้งาน ซึ่งจะกำหนดอุณหภูมิสูงสุดที่สามารถเกิดขึ้นได้ภายในมอเตอร์ ซึ่งต้องไม่เกินอุณหภูมิที่สามารถทำให้เกิดการระเบิดของก๊าซหรือฝุ่นที่มีความเสี่ยง
-----------------------------------------------------------------------
การเลือกใช้มาตรฐานที่เหมาะสมสำหรับมอเตอร์กันระเบิดจะขึ้นอยู่กับประเภทของพื้นที่ที่ใช้งาน ความเสี่ยงจากการระเบิด รวมถึงการควบคุมสภาพแวดล้อมที่ต้องการความปลอดภัยสูงสุดครับ